- 28/12/1836: Ο οικισμός υπάγεται στο Δήμο Ταμυνέων.
- 12/02/1848: Ο οικισμός υπάγεται στο Δήμο Δυστίων.
- 11/9/1896: Ο Δήμος Δυστίων μετονομάζεται σε Δήμο Ταμυνέων.
- 16/08/1912: Ο οικισμός ορίζεται έδρα της κοινότητας Γαβαλά.
- 4/12/1997: η τότε κοινότητα Κοινότητα Γαβαλά, με Γαβαλά καταργήθηκε και υπάχθηκε στον νεοσύστατο τότε Δήμο Ταμυναίων.
- 1/1/2011: Με την νέα διοικητική μεταρρύθμιση αποτελεί Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Κύμης – Αλιβερίου. Η Δημοτική Κοινότητα του Γαβαλά σε κατάταξη από το μεγαλύτερο προς το μικρότερο) είναι η 28η σε πληθυσμό στο Δήμο Κύμης – Αλιβερίου (με 301 κατοίκους) και 25η από πλευράς έκτασης με 13.597 στρέμματα. Στο νέο Δήμο εκπροσωπείται με τριμελές Τοπικό Συμβούλιο.
Πιθανά η ονομασία Γαβαλάς οφείλεται στην οικογένεια των Γαβαλάδων, τσιφλικάδων της περιοχής κατά το τέλος του 12ου αιώνα μ.Χ. Άλλη εκδοχή αναφέρει ότι στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ο ληστής Δημήτρης Γαβαλάς, Πελοποννήσιος κτηνοτρόφος, ήρθε στο Γαβαλά φέρνοντας μαζί του και την εικόνα του Αγίου Δημητρίου. Κατάφερε να συγκεντρώσει πολλούς κτηνοτρόφους και όλοι μαζί δημιούργησαν ένα γεωργοκτηνοτροφικό οικισμό, που του έδωσαν το όνομα του πρώτου οικιστή. Στη θέση όπου τοποθέτησε την εικόνα του Αγίου Δημητρίου, ανέγειραν μικρό ναό και πριν από χρόνια τον σημερινό ομώνυμο ναό, που είναι καθολικό του οικισμού.
Ο Γαβαλάς, χωριό του δήμου Κύμης-Αλιβερίου με 301 κατοίκους (απογραφή 2021), είναι χτισμένος σε υψόμετρο 190 μέτρων πάνω σε λόφο και έχει θέα προς τον Ευβοϊκό. Φαίνεται ότι η περιοχή κατοικείτο από τους αρχαίους χρόνους όπως μαρτυρούν ίχνη οικισμών και σαρκοφάγοι.
Σημείο ενδιαφέροντος στον Γαβαλά είναι ο βυζαντινός ερειπωμένος ναός του Αγίου Παντελεήμονα που βρίσκεται κοντά στη μονή Μπερνάγι του Αγίου Γεωργίου Αυλωναρίου. Στον ίδιο λόφο έχει ανακαλυφθεί κεραμοσκεπής τάφος, ο οποίος είχε στο εσωτερικό του ένα ληκύθιο με ερυθρόμορφο ανθέμιο και συλλογή πέντε νομισμάτων του Κοινού των Ευβοέων από τον 4ο αιώνα π.Χ. με παράσταση βοδιού στη μία πλευρά και σταφυλιού από την άλλη.
- Ναός του Αγίου Παντελεήμονα: Ερημοκλήσι των βυζαντινών χρόνων, κοντά στη μονή Μπερνάγι του Αγίου Γεωργίου Αυλωναρίου, της οποίας ήταν μετόχι.
- Ναός του Προφήτη Ηλία: Καθολικό παλαιού οικισμού, που καταστράφηκε στην Τουρκοκρατία.
- Θέσεις Κοκκορέτσι και Αγριελιές: Υπήρχαν αρχαίοι οικισμοί και βρέθηκαν σαρκοφάγοι.
Διαβάστε περισσότερα
Από εκδηλώσεις, διοργανώνεται καρναβάλι τις απόκριες, πανηγύρι με ζωντανή μουσική των Αγίων Αποστόλων και πανηγύρι με ζωντανή μουσική στην μνήμη του Αγίου Παντελεήμονα.
